Każdy, kto zetknął się z branżą budowlaną, wie, że w budownictwie inżynieryjnym niezbędne są wykopy. Ich zabezpieczanie jest kluczowe, nie tylko dla prawidłowego przebiegu prac budowlanych, ale także dla bezpieczeństwa pracowników. Zabezpieczanie wykopów zależy od wielu czynników i powinno być zgodne ze sztuką budowlaną.

Od czego zależy wybór zabezpieczenia?

Zabezpieczanie wykopów to czynność na tyle ważna, że zdecydowano się uregulować ją różnymi przepisami i normami, m.in. w Prawie budowlanym czy Prawie wodnym. Oczywiście przy wyborze samej metody, bardzo istotne jest też doświadczenie projektanta i wykonawcy.

Żeby wybrać najlepszy sposób zabezpieczania wykopów należy wziąć pod uwagę szereg czynników. Do najważniejszych należą:

• warunki geotechniczne (rodzaj podłoża, jego wytrzymałość, stabilność itp.);
• poziom wody gruntowej;
• głębokość, jaką ma osiągnąć wykop;
• odległość od sąsiednich, istniejących obiektów;
• metoda budowy.

Oczywiście są to tylko podstawowe parametry. W praktyce jest ich zwykle dużo więcej. Zdarza się, że prac należy zmienić technologię zabezpieczania, czy dodatkowo wzmocnić podłoże wykopu, stosując np. kolumny żwirowe.

Gdzie zabezpieczenia są niezbędne?

Budownictwo inżynieryjne bardzo wyraźnie wskazuje, kiedy należy stosować zabezpieczanie wykopów. W zależności od inwestycji, metody jej realizacji i warunków, będą stosowane różne sposoby, np. ścianka szczelna czy mikropale, często połączone też ze wzmacnianiem podłoża kolumnami żwirowymi. Najczęściej spotyka się zabezpieczanie wykopów przy budowie budynków z podziemnymi kondygnacjami, tworzeniu infrastruktury podziemnej czy przy budowie obiektów komunikacyjnych (dróg, tuneli czy mostów).

Jednak nie tylko powstawanie nowych obiektów wymaga zabezpieczonych wykopów. Jest bardzo często niezbędne przy różnych pracach remontowych infrastruktury podziemnej, żeby zapewnić stabilność ścianom wykopu oraz zabezpieczyć przed wpływaniem wody.

Materiały używane do zabezpieczeń

Obecnie do budowy zabezpieczeń są używane różne materiały. Jeszcze niedawno na budowach wykorzystywano właściwie wyłącznie drewno. Jest ono wciąż popularne, bo ma szereg zalet. Drewno jest łatwo można obrabiać, dzięki czemu zabezpieczanie wykopów jest szybkie i proste. Drewno ma jednak także wady. Najważniejsze z nich to trudność w zdobyciu drewna o pożądanych parametrach oraz fakt, że nie da się drewnianej ściany wykorzystać po raz drugi.

We współczesnym budownictwie inżynieryjnym chętnie stosuje się szalunki stalowe. Duży wybór, różne kształty i rozwiązania oraz możliwość wielokrotnego używania stalowych zabezpieczeń sprawia, że są to dziś najczęściej spotykane zabezpieczenia.

Nieco rzadziej korzysta się z zabezpieczeń żelbetowych. Najczęściej taką metodę stosuje się, gdy zabezpieczenie ma w przyszłości stanowić część konstrukcji budowli.

Najpopularniejsze metody zabezpieczania

Wprawdzie budownictwo inżynieryjne zna wiele metod zabezpieczania wykopów, ale najczęściej stosuje się kilka z nich, które są skuteczne w różnych warunkach.

Bardzo chętnie wykorzystywana jest ścianka szczelna. Buduje się ją z pionowych elementów profilowanych w kształcie liter U lub Z, które łączą zamki. Zwykle profile wbija się w grunt, często wykorzystując też wibracje. Jest też możliwość wciskania statycznego profili. Ścianka szczelna jest wyjątkowo przydatna, gdy są problemy z wodą. 

Coraz częściej na budowach stosuje się mikropale. Ich średnica wynosi od 15 do 35 cm, a montaż musi być zgodny z projektem. Mikropale tworzą rodzaj palisady, która skutecznie zabezpiecza wykop przed osunięciem. Ta metoda jest szczególnie polecana, gdy wykop znajduje się w pobliżu budynków, bowiem można ją zastosować już w odległości 60 cm od istniejącego fundamentu.

W niektórych przypadkach można zastosować kolumny DSM, zwanie niekiedy kolumnami żwirowymi. Są one przydatne przy bardzo słabym gruncie.

Wykonawcy często wykorzystują także obudowę berlińską. Polega na wbijaniu w grunt stalowych lub betonowych profilów, które łączy się przy pomocy brusów w ścianę. Jej niezaprzeczalną zaletą jest szybkość i łatwość montażu. Jedną z chętnie wybieranych firm, która specjalizuje się w budownictwie inżynieryjnym, jest http://aprofi.pl/, która świadczy pomoc także w zakresie zabezpieczania wykopów.